ang mga sinaunang kabihasnana

ang mga sinaunag kabihasnan:   kabihasnan sa mesopotamia:        :simula ng kabihasnan sa mesopotamia :                                                            : heograpiya :                                                                                                         --mesopotamia--                                                                                                      :ay nagmula sa salitang griyego na ang kahulugan ay ''lupain      sa pagitan  ng mag ilog''.                                                                                                                 ang dalawang ilog ay ang:                                            1.ilog tigris                                   

                                        2.ilog euphrates 
   ---dahil sa mataban lupain at mainam na tubig mula sa ilog ,bahagi ang mesopotamia sa tinatawag na fertile cresent na mga lupain sa kanlurang asya.

      :fertile cresent
--lupain sa paligid ng mga ilog tigris at ilog euphrates.  
:pabuo ng mga lungsud-estados sa sumer:  
sa pagkalipas ng panahon ,ang maliiit na pangkat ng mga magsasaka sa mesopotamia ay ngsanib upang bumuo ng mga lungsod-estado tulad ng uruk,kush,lagash,at ur.
:uri ng pamahalaan :    
1.sumeryano-ay pinapamunuan ng mga pari na naninirahan sa tenplo na tinatawag na ziggurat.
--ziggurat--
-isang templo na gawa sa laryo,ang anyo nito ay naghagda-hagdan kung saan malipad ito sa baba at kamikatid nabang  tomaas.
--pari-sila ang nagsilbing tagapamahala rin sa pagbuo ng irisasyon dulot narin ng madalas na pakikidigma  unti-unting napalitan ang mga pari ng mga pinuno ng mga mandirigma na kalaunan ay nagiging mga hari .
3000-2500BCE - napasailalim sa pamumuno ng mga hari ang mga lungsod-estado ng sumer.
ang lipunan ng sumer ay may apat na pangkat 
ang unang pangkat o iyong nas itaas ay kinabibilangan ng mga pari at hari. at ang ikalawang pangkat binubuo ng mayamang mangangalakal.ang ikatlong pangkat atpinakamarami ay binubuo ng mga magsasaka at artisano at ang huli ay ang ikaapat at pinakamahabang antas sa lipunang sumeryano ay binubuo ng mga alipin.
:ang unang impeyo: 
--akadian--
dulot ng madalas ng pakikidigmaan ng mga sumer ,isa-isa humina ang kakayahan nilang pangalagaan ang kanilang mg teritoryo,unting-unting nasakop ang mga lungsod ng sumer ng kaharian ng akkad na pinamumunuan ni sargon the great lumawak ang sakop ng akkad at kinalala bilang unang imperyo.
                                                             : ang larawan ni sargon the great :
:babaylonian:
sa pagsapit ng 2000BCE isang pani-
bagong pangkat ang naghari sa mesopotamia
sila ang mga amorites na nagtatag ng kabisera
 sa babaylon (nangangahulugang pintuan ng langit).
1792-1750BCE-nkamit ng imperyyong babaylonian ang 
rurok ng kapangyarihan sa ilalim ng pamumuno ni ham-
murabi.makalipas ng dalawang siglo ,nagbuwag ang
imperyo dahil sa pananalakay ng mga mananakop 
na pastoralistang nomadiko .
:ito ay inukit sa bato kung saan makikita si hammurabi na nakatyo at kaharap ang isang diyos:

assyrian:
-850-650 bce-sinakop ng mga assyarian ang mga lupain sa mesopotamia ,egypt at anotolia.isinasaayos nila ang kanilang nasasakupan sa isang imperyo .ang mga lupaing malapit sa assyia ay ginawang lalawigan at ang mga kaharian na kaalyado nga imperyo ay pinangalagaan ng hukbong assyrian laban sa mga kaaway at mananalakay .hindi rin nagtagal ang imperyo ng mga assyrian dahil nag-alsa ang kanilang nasasakupang mamamayan dulot na rin ng kanilang kalupitan .
612 bce-tuluyan nang nagwakas ang imperyo ng manga assyrian nang talunin ito ng puwersa ng mga chalden at ibang kaanib na kaharian .
:chaldean:
 - itinatag ng manga chalden ang kanilang kabisera sa matandang lungsod ng babylon muling naging sentro ng bagong imperyo ang lungsod ng babylon makalipas ang mahigit 1 000 taon ng una itong kabisera sa pamumuno ni hammurabi ,naging tanyag na hari ng mga chaldean si nebucha dnezzar .ito ay dahil sa pinagawa niyang hanging gardens na itinuturing na ias sa seven wonders of the ancient world .ito ay isagbai-baitang na harden na palay para sa kanyang asawa na si reyna amyitis.pagsapit ng taong 586 bce ,nasakop ng mga persyano ang kaharian ng mga chaldean .
:relihiyon:
ang mga sumeryano ay maituturing na may politiestikong pananampalataya.ito ay dahil pininiwalaan nilang pinamamahalaan ng mahigit 3 000 diyos ang iba't ibang aspekto ng kanilang buhay.ang pinakamakapangyarihan nilang diyos ay si enlil,ang diyos ng hangin at ng mga ulap .si shamash naman ang diyos ang araw na nagbibigaw ng kaliwanagan at si inanna ang diyos ng pag-ibig at digmaan .ang pinaka mababang antas ng diyos ay ang masasamang undug na pinaniniwalaan nilang taga paghatid ng sakit,kamalasan,at gulo .
:ambag sa kabihasnan :
maraming imbensiyong nilikha sa meapetamia ang ginamit mpa rin ng mga tao hanggang sa kasalukuyan.
-sila ang nkalikha sa gulo at layag ,pagsasaka ,at pagsulat na tinawag na cuneiform,at ang ngumuhong lungsod ng ga-surat nuzi sa iraq at natuklasan din ang sinasabing kauna-unahang mapa noong panahon ng 2300 bce,at sa larangan ng matimatika.
-maituturing naman na pinaka mahalagang ambag ng babylonian sa sangkatauhan ay ang kudigo ni hammurabi .ang ilan sa mga batas na nkapaloob sa kodigo ay ang mga sumusunod:
1.kamatayan ang parusa sa mamamayang magnanakaw ng bagay na pag-aari ng templo at ng hari .gayundin ang kaparusahan sa sinumang makatatanggap ng ninakaw sa bagay . 

:kasabihan sa egypt:
:lokasyon at heograpiya: 
ang lokasyon ng egypt sapagkat napapalibutan ito ng mga disyerto.matatagpuan sa silangang hangganan ng egypt ang disyerto ng sanai,sa timog ang disyerto ng nubia ,sa kanluran ay disyerto ng sahara .
:simula ng kabihasnan ng egypt: 
sa simula ,nahahati ang egypt sa dalawang kaharian .nabuklod lamang ang dalawang kahariang ito sa ilalim ng pamumuno ni menes noong 3100 bce .sa paglipas ng 2 600 taon ,nakaruon ng 31 ddinastiya na namuno sa kaharian .hinati ng mga historyadorn ang mga kaharian sa tatlo:ang lumang kiaharian,gitnang kaharian ,at bagong kaharian.
:ang lumang kaharian :
dito nagsimulang tawagin na paron ang pinuno ng kaharian .ang paraon ay tinituring ding isang diyos ng mga tao kaya ganap ang kanyang kapangyarihan sa buong egypt .
- tinatawag ding ''panahon ng piramide ''ang unang piramide ay ang kay paraon djoser na bai-baitang ang disenyo na matatagpuan sa saqqara.
-ang piranide ay patunay ng katatagan ng pamamahala ng mang paraon at husay ng kanilanh kabihasnan.
-nagwakas ang lumang kaharian dulot ng magkakaugnay na suliranin tulad ng kakulangan ng pagkain dahi sa tagtuyot at magastos na pagpatayo ng piramide.

:ang gitnang kaharian:
-sa pamumuno ni haring mentuhotep ll ,muling napag-isa ang egypt .
- sa panahong ito ay pinakilos ng mga maharlika kay naman kinilala rin ito sa katawagang ''panahon ng maharlika'' sa panahong ito , nakikipag ugnayan antg mga eehipsiyo sa syria upang kumuha ng cypress,lapis lazuli,at iba pa .
-ang manga hyksos aya ang magrante mula sa paleatine na may angking kaalaman sa pag -gamit ng mga chariot at pagpanday ng bronse para gawing sandata.unti-unting lumakas ang kapangyarihan ng mga hyksos hanggang sa madaing na rin nila ang paraon .nagdala ng kaayosan at kaunlaran ang pinamumunuan ni hyksos sa loob ng 160 taon .napatalsik lang sila dulot ng pag aalsa na pinamumunuan ni ahmose l ng thebes.
(larawan ni ahmose l ) :bagong kaharian:
nagsimula ang bagong kaharian sa paghahari ni ahnose l.binuo muli ni ahmose l ang egypt sa isang kahyarian sa ilalim ng kabisera ng thebes.muli niyang isinaayos ang pamahalaan st iba pa .sinakop din niyang muli ang nubia a canaan kaya tinagurian ding ''panahon ng imperyo'' ang pamunuan ng mga paraon ng bagong kaharian .
kabilang sa mga
- natatanging paraon ng bagong kaharian ay si reyna hatsepshut na unang babaeng paraon na nagdala ng katahimikan at kaunlaran sa egypt sa loob ng 19 taon 

humalili sa kaniya sa thumose lll na pinalaki pa ang teritoryo nang 
sakupin ng hukbong ehipsiyo ang mga lupain hangang ilog euphrates sa silangan at hanggang nubia sa katimugan.(larawan ni reyna hatsepshut)
katangian ng kabihasnan :
relihiyon:
umabot sa mahigit na 2 000 ang diyos ng mga ehipsiyo .ilan sa kanilang mga diyos ay si ra,ang diyos ng araw;huros,ang diyos ng liwanag at si isis,ang diyosa ng mga ina at asawa.
naniwal rin sila na na may buhay matapos ang kamatayan.
ayon sa kanila ang ginawa ng tao habang nabubuhay ang batayan sa paghuhusga kung siya ay mapunta sa (''paraiso'')o lalamunin nag (''mangangain ng kaluluwa ").
lahat ng mga ehipsiyo ay naghahanda sa kanilang kamatayan .nagpatayo sila ng mga libingan na paglalagakan ng kanilang mga mummy o labi.ang mummification ay proseso ng pagembalsamo ng katawan ng patay upang hindi ito mabulok.
ang pinakamalaki na piramide ay pinatayo ni cheops (khufu)na may taas na 40 palapag at may lawak n 13 acres.
lipunan :
ang paron at ang kaniyang pamilya ay nasa pinaka itaas na bahagi .kasununod ang mga opisyal ng pamahalaan ,pinuno ng hukbo ,at mayayamang may lupa sa ikatatlo ay kabilang ang mga mangangalakal at artisano.at sa pinaka babang bahgi ay ang mga magsasaka .

(ang piramide ni kufu at ang mahiwagang sphinx ay isa sa mga tanyag na tawanin sa egypt)
ang pag-unlad ng sistema ng pagsusulat ay susi sa palago ng kabihasnan sa egypt.
ang mga sinaunang ehipsiyo sa bato at luad ,hanggang sa maimbento nilaq ang papel na mula sa papyrus reeds.
agham at teknolohiya :
bumubuo rin ang mga ehipsiyo ng isang kalendaryo na nakabase sa bituin na sirius.umabot ng 365 araw ang kalendaryo at nahahati ito sa 12 buwan na may 30 araw at nagdagdag sa 5 arw parasa mga espesyal na okasyon .ayon sa mga historyador ,ang kalendaryo ay may kaibahan lamang ng 6na oras sa isang solar year .

Mga sinaunang kabihasnan sa india 

• MGA SINAUNANGKABIHASNAN SA INDIA
• KABIHASNANG INDUS
• KABIHASNANG INDUS• Umusbong noong 2500 BCE sa India
• KABIHASNANG INDUS• Umusbong noong 2500 BCE sa India• Sumibol sa ilog- lambak ng Indus (Indus River) na bahagi na ng Pakistan ngayon
• KABIHASNANG INDUS• Umusbong noong 2500 BCE sa India• Sumibol sa ilog- lambak ng Indus (Indus River) na bahagi na ng Pakistan ngayon• Umunlad ang lungsod ng Mohenjo-Daro at Harappa
• HEOGRAPIYA NG INDIA
• HEOGRAPIYA NG INDIA• Tila dalawang tatsulok na pinagdikit ang hugis nito
• HEOGRAPIYA NG INDIA• Tila dalawang tatsulok na pinagdikit ang hugis nito• Ang maliit na tatsulok ay nakatutok sa kabundukan sa Hilagang Asia
• HEOGRAPIYA NG INDIA• Tila dalawang tatsulok na pinagdikit ang hugis nito• Ang maliit na tatsulok ay nakatutok sa kabundukan sa Hilagang Asia• Ang malaki naman ay sa nasa Indian Ocean
• HEOGRAPIYA NG INDIA• Madalas na tawaging subcontinent dahil sa laki nito
• HEOGRAPIYA NG INDIA• Madalas na tawaging subcontinent dahil sa laki nito• Makikita rito ang halos lahat ng anyong lupa at anyong tubig; disyerto, matabang lambak, kapatagan, matataas na talampas, mababang baybayin, mga naglalakihang ilog at mga kabundukan.
• HEOGRAPIYA NG INDIA Apat na Rehiyon1. ANG KAPATAGAN NG INDUS – GANGES nabuo sa pamamagitan ng pagsasalubong ng hilagang dulo ng Indus River at Ganges River. pinaghiwalay ng makitid at mababang hangganan.
• HEOGRAPIYA NG INDIA Apat na Rehiyon2. DECCAN PLATEAU mataas na talampas bahaging timog ngkapatagan ng Indus atGanges bulubundukin ngGhats sa bandang kanluran
• HEOGRAPIYA NG INDIA Apat na Rehiyon3. KABUNDUKAN SA HILAGA kabundukan ngHindu Kush at Himalayas walang madaanan saHimalayas pero maylagusan sa Hindu Kushgaya ng Khyber Pass
• HEOGRAPIYA NG INDIA Apat na Rehiyon4. BAYBAYING GILID nakaharap sa Arabiasa bandang kanluran at Bayof Bengal sa dakongsilangan
• MGA DRAVIDIANSMga Unang Tao sa India
• MGA DRAVIDIANS Mga Unang Tao sa India• maitim
• MGA DRAVIDIANS Mga Unang Tao sa India• maitim• matipuno ang pangangatawan
• MGA DRAVIDIANS Mga Unang Tao sa India• maitim• matipuno ang pangangatawan• Kulot ang buhok
• MGA DRAVIDIANS Mga Unang Tao sa India• maitim• matipuno ang pangangatawan• Kulot ang buhok• Makapal ang labi
• MGA DRAVIDIANS Mga Unang Tao sa India• maitim• matipuno ang pangangatawan• Kulot ang buhok• Makapal ang labi• Katamtamang taas
• MGA DRAVIDIANS Mga Unang Tao sa India• maitim• matipuno ang pangangatawan• Kulot ang buhok• Makapal ang labi• Katamtamang taas• Pango ang ilong
• MGA DRAVIDIANS Mga Unang Tao sa India• maitim• matipuno ang pangangatawan• Kulot ang buhok• Makapal ang labi• Katamtamang taas• Pango ang ilong• Unang nanirahan sa India
• MGA DRAVIDIANS Mga Unang Tao sa India• maitim• matipuno ang pangangatawan• Kulot ang buhok• Makapal ang labi• Katamtamang taas• Pango ang ilong• Unang nanirahan sa India• Nagtatag ng lungsod ng Mohenjo-Daro at Harappa
• MGA ARYAN
• MGA ARYAN• Matangkad
• MGA ARYAN• Matangkad• Maputi
• MGA ARYAN• Matangkad• Maputi• Itim at unat ang buhok
• MGA ARYAN• Matangkad• Maputi• Itim at unat ang buhok• Matangos ang ilong
• MGA ARYAN• Matangkad• Maputi• Itim at unat ang buhok• Matangos ang ilong• Salita: Indo – Europeo
• MGA ARYAN• Matangkad• Maputi• Itim at unat ang buhok• Matangos ang ilong• Salita: Indo – Europeo• Baka ang batayan ng kayamanan
• MGA ARYAN• Matangkad• Maputi• Itim at unat ang buhok• Matangos ang ilong• Salita: Indo – Europeo• Baka ang batayan ng kayamanan• Rajah – pinakamaraming baka
• VEDAS• Uri ng panitikan ng mga Aryan na binibigkas at nagpasalin- salin sa mga salinlahi.
• ANG KAMBAL NA LUNGSODMOHENJO-DARO HARAPPA
• MOHENJO–DARO at HARAPPA• Natuklasan noong 1920• Mayaman ang lungsod, maunlad ang kalakalan at nagkakaisa ang mga mamamayan• Ang bahay ay gawa sa bloke• Malalaki ang mga kalsada• May arkantarilya o sewer system• Maayos na sistema ng patubig• May tanggulan at imbakan ng pagkain• Hindi magkaaway
• MOHENJO–DARO at HARAPPA• Magsasaka ang mga mamamayan• Nag-alaga ng mga hayop na katulong sa pagsasaka at iba pang gawain• Tupa, kambing, manok, aso, pusa, buffalo, elephant, rhinoceros at baka• Simple ang pananamit ng mga mahihirap at nagsusuot ng lino ang mayayaman• Gumagamit ng alahas na ginto at pilk; pulseras, kwintas at kuwintas
• MOHENJO–DARO at HARAPPA• Nakahukay ng dice – pinapalagay na sila ay sugarol
• Paano ang kanilangkalakalan, sining at kultura?
• Paano ang kanilang kalakalan, sining at kultura?• Selyo
• Paano ang kanilang kalakalan, sining at kultura?• Selyo• Maganda ang uri ng istraktura at simple ang arkitektura
• Ano ang kanilang panulat?
• Ano ang kanilang panulat?• Selyo
• Ano ang kanilang panulat?• Selyo• Pictograph – panulat na inilalarawan ang isang bagay o sistema ng pagsulat
• Ano ang kanilang relihiyon?
• Ano ang kanilang relihiyon?• May kaluluwa na naninirahan sa kalikasan
• Ano ang kanilang relihiyon?• May kaluluwa na naninirahan sa kalikasan• Diyos ng pananim
• Ano ang kanilang relihiyon?• May kaluluwa na naninirahan sa kalikasan• Diyos ng pananim• Payak ang pagsamba
• Paano nawala ang Mohenjo- Daro at Harappa?• Lumubog sa lupa nang bumaling ang agos ng ilog sa nasabing mga lungsod
• Paano nawala ang Mohenjo- Daro at Harappa?• Lumubog sa lupa• Nilusob at pinatay ng mga Aryan o “bunton ng mga patay”
• Ano ang ambag o pamana ngkabihasnang Indus sa kasalukuyan?1. Relihiyon; Hinduism, Buddhism, Sikhism at Jainism
• Ano ang ambag o pamana ngkabihasnang Indus sa kasalukuyan?1. Relihiyon; Hinduism, Buddhism, Sikhism at Jainism2. Pilosopiya
• Ano ang ambag o pamana ngkabihasnang Indus sa kasalukuyan?1. Relihiyon; Hinduism, Buddhism, Sikhism at Jainism2. Pilosopiya3. Panitikan; Panchatantra (pabula), Clay Cart at Sakuntala (drama), Mahabharata at Ramayana (epiko)
• Ano ang ambag o pamana ngkabihasnang Indus sa kasalukuyan?1. Relihiyon; Hinduism, Buddhism, Sikhism at Jainism2. Pilosopiya3. Panitikan; Panchatantra (pabula), Clay Cart at Sakuntala (drama), Mahabharata at Ramayana (epiko)4. musika (sitar), art, (banal at simboliko) at arkitektura (Taj Mahal)
• Ano ang ambag o pamana ngkabihasnang Indus sa kasalukuyan?1. Relihiyon; Hinduism, Buddhism, Sikhism at Jainism2. Pilosopiya3. Panitikan; Panchatantra (pabula), Clay Cart at Sakuntala (drama), Mahabharata at Ramayana (epiko)4. musika (sitar), art, (banal at simboliko) at arkitektura (Taj Mahal)
• Ano ang ambag o pamana ngkabihasnang Indus sa kasalukuyan?1. Relihiyon; Hinduism, Buddhism, Sikhism at Jainism2. Pilosopiya3. Panitikan; Panchatantra (pabula), Clay Cart at Sakuntala (drama), Mahabharata at Ramayana (epiko)4. musika (sitar), art, (banal at simboliko) at arkitektura (Taj Mahal)5. Number zero at numerals sa matematika
• SANGGUNIAN
• DOWNLOAD LINK
• MARAMING SALAMAT PO! Inihanda ni: JARED RAM A. JUEZAN Teacher I, Araling Panlipunan III
• (slideshare)

• Sinaunang Kabihasnan ng Tsina

  
  

  CHINA

  Mga Dinastiya sa China

  1. Zhou o Chou (112 B.C.E. – 221 B.C.E.).

  

  Dinastiyang Zhou

  
  

  

  Crossbow

  

  Confucius

  
  

  
  

  
  

  · Naipasa sa dinastiyang Zhou ang “Basbas ng Langit” at ang titulo na “Anak ng Langit”.

  
  

  · Naimbento ang bakal na araro.

  
  

  · Ipinagawa ang mga irigasyon at dike laban sa pagbaha ng Huang Ho.

  
  

  · Nagpagawa ng mga kalsada at sumulong ang kalakalan.

  
  

  · Naimbento ang sandatang crossbow at bumuo ng hukbong nakakabayo at gumamit ng chariot.

  
  

  · Dahil malawak ang teritoryo ang Zhou, humina ang control nito sa mga nasasakupang estadong lungsod.

  
  

  · Nauwi ito sa panahon ng digmaan ng mga estado owarring states.

  · Lumitaw ang pilosopiyang Confucianism at Taoism.

  · Si Confucius ang naghain ng solusyon sa kaguluhan ng lipunan.

  
  

  
  

  2. Qin o Ch’in ( 221-206 B.C.E).

  

  Dinastiyang Qin

  

  Zheng

  

  Great Wall Of China

  
  

  
  

  · Nagapi ng Qin ang mga kalabang estado sa ilalim ng pamumuno ni Zheng.

  · Napabagsak ni Zheng ang Zhou noong 221 B.CE.

  · Idiniklara ni Zhen gang sarili bilang si Shi Huangdi o Shi Huang Ti, na nangangahulugang “Unang Emperador”.

  · Naganap ang kosolidasyon sa China sa panahon ng Qin.

  · Pinili ni Shih Huangdi bilang tagapayo ang mga iskolar ng pilosopiyang Legalism.

  · Kailangang malulupit ang batas at mabibigat ang parusa upang maabot ang kaayusan, ayon sa Legalism.

  · Si Li Xi, isa sa mga legalista, ang nagaing punong ministro ni Shih Huangdi.

  · Ayon kay Li Xi, makasasama sa China ang maraming libro at ideya na tumutuligsa sa Qin.

  · Sinunog ang lahat ng libro sa China at maraming skolar ang hinuli at piñata, iniwan lang ang mga aklat tungkol sa agrikultura, medisina, at mahika.

  · Inutos ni Shih Huangdi na ipatayo ang Great Wall Of China bilang proteksyon sa pagatake ang mga kalaban.

  · Sa pagkamatay ni Shih Huangdi bumagsak din ang dinastiyang Qin.

  
  

  3. Han (206 B.C.E – 220 C.E.).

  

  Dinastiyang Han

  

  Liu Bang

  

  Wudi

  

  Silk Road

  
  

  · Kinikilala ang Han bilang isa sa mga dakilang dinastiya sa China.

  · Itinatag ito ni Liu Bang noong 206 B.C.E.

  · Pinalitan niya ang mararahas na patakaran ng Qin.

  · Ang Confucianism ang naging opisyal na pilosopiya.

  · Natamo ng Han ang tagumpay sa panahon ni Wudi o Wu ti.

  · Pinalawak ni Wudi ang teritoryo ng Han sa pamamagitan ng pagsakop ng iba pang teritoryo.

  · Sa panahon ng Han napatanyag ang Silk Road, isang ruta ng kalakalan.

  · Sa tala ang dinastiang Han, nakarating sa Rome ang isang pangkat ng mga Tsinong juggler.

  · Nakarating sa rome ang seda ang China na tinatawag naseres.

  · Sa dinastiyang ito naimbento ang papel, porselana, atwater-powdered mill.

  · Nabuhay sa panahong ito si Simaqien, ang dakilang historyador ng China.

  4. Sui (589 – 618 C.E).

  

  Dinastiyang Sui

  

  Grand Canal sa China

  · Mabilis na pumalit ang Sui pagkatapos bumagsak ang Han.

  · Napasok din sa China ang mga nomadikong mandirigma.

  · Watak-watak ang China nang may 400 na taon.

  · Umabot ang Buddhism sa China.

  · Bumalik ang konsolidasyon.

  · Itinatag ito ni Yang Jian.

  · Itinayo ang Grand Canal.

  
  

  5. Tang (618-907 C.E.).

  

  Dinastiyang Tang

  

  Li Yuan

  

  Woodblock Printing

  · Labis na nagdusa ang mga magsasaka dahil ginamit silang manggagawa sa proyekto ng Sui.

  · Nag-alsa sila na pinamunuan ni Li Yuan na itinatag ang dinastiyang Tang.

  · Tinawag si Li Yuan na Emperador Tai Cong.

  · Pangalawa ang Tang sa mga dakilang dinastiya ng China.

  · Naimbento sa panahong ito ang woodblock printing. At napabilis angpaggawa ang mga kopya nganumang sulatin.

  1. 6.Song o Sung (960-1278 C.E.).

  1.

  

  Dinastiyang Song

  

  Gun Powder

  

  Foot Binding

  

  Heneral Zhao Kuangyin

  
  

  · Watak-watak muli ang China ng bumagsak ang Tang.

  · Ikatlo sa mga dakilang dinastiya ang Song.

  · Itinatag ito ni Heneral Zhao Kuangyin.

  · Nag patuloy ang pagsalakay ang pagsalakay ng pangkat-etniko sa Hilangang Asya.

  · Kahit nasakop sila ng mga nomadiko patuloy pa rin ang pamumulaklak ng sining at panitikan.

  · Naimbento ang gun powder.

  · Nagsimula ang tradisyon ng footbinding sa nga babae.

  · Lumitaw ang Neo-Confucianism na binuo ni Zhuxi.

  
  

  7. Yuan (1278-1368 C.E.).

  

  Dinastiyang Yuan

  

  Kublai Khan

  

  Marco Polo

  
  

  · Daidu ang naging kapital ang Yuan – unang banyagang dinastiya ng China.

  · Si Kublai Khan ang nagtatag ng dinastiyang Yuan.

  · Ipinairal ng Mongol ang Confucianism bilang pilosopiya.

  · Nasa mataas na posisyon ang imperyo ng mga Mongol.

  · Nagkaroon ng maraming manglalakbay sa Yuan at isa na doon si Marco Polo.

  
  

  8. Ming (1368-1644 C.E.).

  

  Ming

  
  

  · Pinalitan ng mahihinang emperador si Kublai Khan.

  · Noong 1368 napabagsak ng hukbo ni Zhu Yuanzhang ang Mongol sa Daidu at itinatag ang Ming.

  · Ang Ming ang ikaapat sa mga dakilang dinastiya sa China.

  · Nanumbalik ang mga Tsino sa pamamahala sa kanilang bansa.
  

  ca. 2100-1600 BCE Xia (Hsia) Dynasty ca. 1600-1050 BCE Shang Dynasty Capitals: near present-day Zhengzhou and Anyang ca. 1046-256 BCE Zhou (Chou) Dynasty Capitals: Hao (near present-day Xi'an) and Luoyang Western Zhou (ca. 1046-771 BCE) Eastern Zhou (ca. 771-256 BCE) Spring and Autumn Period (770-ca. 475 BCE) Confucius (ca. 551-479 BCE) Warring States Period (ca. 475-221 BCE) 221-206 BCE Qin (Ch'in) Dynasty Capital: Chang'an, present-day Xi'an Qin Shihuangdi dies, 210 BCE 206 BCE-220 CE Han Dynasty Western/Former Han (206 BCE-9 CE) Capital: Chang'an Confucianism officially established as basis for Chinese state by Han Wudi (r. 141-86 BCE) Eastern/Later Han (25-220 CE) Capital: Luoyang 220-589 CE Six Dynasties Period Period of disunity and instability following the fall of the Han; Buddhism introduced to China Three Kingdoms (220-265 CE) Cao Wei, Shu Han, Dong Wu Jin Dynasty (265-420 CE) Period of the Northern and Southern Dynasties (386-589 CE) 581-618 CE Sui Dynasty Capital: Chang'an 618-906 CE Tang (T'ang) Dynasty Capitals: Chang'an and Luoyang 907-960 CE Five Dynasties Period 960-1279 Song (Sung) Dynasty Northern Song (960-1127) Capital: Bianjing (present-day Kaifeng) Southern Song (1127-1279) Capital: Lin'an (present-day Hangzhou) 1279-1368 Yuan Dynasty The reign of the Mongol empire; Capital: Dadu (present-day Beijing) 1368-1644 Ming Dynasty Re-establishment of rule by Han ruling house; Capitals: Nanjing and Beijing 1644-1912 Qing (Ch'ing) Dynasty Reign of the Manchus; Capital: Beijing 1912-1949 Republic Period Capitals: Beijing, Wuhan, and Nanjing 1949-present People's Republic of China Capital: Beijing

  Mga sinaunang Kabihasnan sa Asya Mga Sinaunang Kabihasnan sa Asya Nagbago ang pamumuhay ng tao sa panahong neolitiko. Nagsimula ang malawakang agrikultura. Ang mga tao sa kapuluan ay natutong magtanim ng halamang ugat at palay. Marunong din silang maglayag at mangisda. Sa lambak-ilog, ang tao doon ay natutong magtanim ng mga crops. At nag aalaga din sila ng mga hayop tulad ng kabayo, tupa, camel at ox. Nagtanim sa oasis ang mga taong nakatira sa disyerto. Batayang Salik sa Pagbubuo ng Kabihasnan Sibilisasyon [ Latin word: civitas = Lungsod] -kabihasnan  > pagkakaroon ng organisado at sentralisadong pamahalaan. > masalimout na relihiyon. Espesyalisasyon sa gawaing pang-ekonomiya at uring panlipunan. Mataas na antas ng kaalaman sa teknolohiya, sining at arkitektura. Sistema ng pagsulat. Kabihasnang Sumer Mesopotamia [ Greek word : meso = middle ; potamus= river ] > Makikita sa Fertile Crescent ang Mesopotamia Sa pamayanang agrikultural sa nabuo, may hamon ang kalikasan ng mesopotamia. hindi regular ang pag apaw ng ilog at pag bagsak ng ulan. ginawan ito ng paraan : isang lider ang mapipili upang mamahala sa pampublikong proyekto. ito ang simula ng pag – usbong ng organisadong pamahalaan. Mga Pamayanang Neolitiko bago ang Sumer > Bago lumitaw ang lungsod estado ng kabihasnang Sumer sa Mesopotami a, may ilang pamayanang Neolitiko na lumitaw sa rehiyon sa labas ng Mesopotamia. Ito ay ang: Ang Jericho sa Israel bandang 7000 B.C.E Nag tatanim sila ng trigo at barley. Nangangaso din sila Nangangalakal ng sulfur at asin na galing sa dead sea. Ang Çatal Hüyük sa Anatolia noong 6000 B.C.E º Nangangalakal sila ng obsidian isang volcanic glass na maaaring gamitin bilang salamin, kutsilyo, at iba pang matatalas na kagamitan. Ang Halicar sa Anatolia bandang 5700 B.C.E Doon natagpuan ang mga katangi-tanging mga Pottery o palayok. Nagtatanim ang mga tao rito ng trigo, barley, gisantes, mais, at hackberries. natutunan din nilang mag-alaga ng aso. Sistemang Pampulitika at Pang - ekonomiya Tinatayang noong 3500 – 3000 B.C.E umusbong ang Lungsod ng Sumer. ang mga pinakamahalagang lungsod na lumitaw sa Sumer ay ang Ur, Uruk, Eridu, Lagash, Nippur, at Kish. Ang pinakamalaking gusali sa Sumer ay ang templo na tinatawag na ziggurat.  Nasa tuktok ng ziggurat ang Dambana para sa mga diyos at diyosa ng lungsod. May lugar din para sa mga bazaar at pagawaan ng mga artisano o may mga kasanayan tulad ng manghahabi at karpintero. mahalaga ang naging papel na ginampanan ng paring – hari sa mga templong – estado. may mga tungkulin siya na dapat tuparin bilang isang pulitikal at ispiritwal na lider. Sistemang Panrelihiyon Ang mga ziggurat o templo ay tahanan ng mga sumerian. habang tumataas ang ziggurat lumiliit ang mga baitang patungong tuktok nito. ang bawat baitang ay pinag-uugnay ng mga hagdan. pagsapit sa tuktok, matatagpuan ang isang dambana na alay sa diyos kung saan nananampalataya ang mga mamamayan ng bawat lungsod. ang ibabang palapag ng ziggurat ay nagsisilbing bahay ng mga pari at gawaan ng mga artisano. naniniwala sila sa maraming diyos. apat sa pinakamahalagang nilang mga diyos. Si An ay diyos na kumakatawan sa kalangitan. Si Enlil naman ay diyos ng hangin. Si Enki ang diyos ng katubigan. Si Ninhursag ang dakilang diyosa ng sangkalupaan. Sistemang Panlipunan Ang mga sumerian ay may mga espelisasyon sa trabaho na nag-bibigay daan sa pag-usbong ng mga uring panlipunan. Nasa tuktok ng lipunan ang mga pinunong pulitikal at ispiritwal. kasama sa naghaharing uri ang matataas na opisyal at kanilang mga pamilya. kasunod ang mga mangangalakal, artisano, scribe o tagasulat at mababang opisyal. pangatlo ang nakakaraming magsasaka at nasa ibabang uri ang mga alipin. Kontribusyon ng Sumer sa Kabihasnang Pandaigdig Ang Pagsulat na tinatawag na Cuneiform. Na isinusulat sa clay tablet uapang magtala ng import anteng detalye. Ang pinakaunang Epiko sa daigdig – ang Epiko ni Gilgamesh. Gumamit sila ng araro na de –gulong. Pagpapalayok na gamit ang gulong. Metalurhiya ng bronse. Paggamit ng perang pilak. Naimbento nila ang decimal system. ang hugis na bilog na hinati nila sa 360 degrees. At paggamit ng kalendaryong lunar. Kabihasnang Indus Ang lambak-ilog ng Indus at Ganges ay makikita sa Timog Asya. Ang rehiyong ito ay binabantayan ng matatayog na kabundukan sa hilaga – ang kabundukan ng Himalayas at ang hindu kush. May ilang daanan na nagsisilbing lagusan ng mga mandarayuhan at mananakop sa kanlurang asya ito ang Khyber Pass. ang Indus at ganges ay taunang umaapaw dahil sa pagkatunaw ng yelo sa Himalayas at pagbagsak ng ulan. Ang Pamayanang Neolitiko Bago ang Indus Noong 3500 B.C.E tinatayang lumitaw ang mga neolitikong pamayanan sa Baluchistan ( nasa Pakistan ngayon ) nasa bandang kanluran ng Ilog Indus. Mergash – batay sa mga nahukay na labi, agrikultural at sedementaryo ang pamumuhay ng mga tao rito. ebidensiya din ang pag –aalaga ng tupa, kambing, at ox. nagsimula din sa panahong neolitiko ang paggawa ng palayok na may pintura at paghumo ng tinapay gawa sa cereal. ang kanilang mga bahay ay gawa sa ladrilyo mula sa luwad tulad ng sa sumer. Sistemang Pampulitikal at Pang – ekonomiya Umusbong ang kabihasnan ng timog Asya noong 1922 natuklasan ang mga labi ng sinaunang kabihasnan. Bandang 2700 B.C.E nabuo ang ilang lungsod sa indus dito limang lungsod ang nahukay dalawa sa pinakaimportanteng Lungsod ay ang Harappa at Mohenjo – Daro umabot ang populasyon sa dalawa sa 40, 000 katao. sinasabi na ang mga Dravidian ang bumuo ng kabihasnang Indus. katulad sa sumer kulang rin sa mga likas na yaman ang Indus tulad ng metal, kahoy, at mga semi – precious stone. upang makontrol ang pag –apaw ng tubog sa indus, gumawa ng irigasyon, kanal, at dike ang mga dravidian. ilan sa kanilang pananim ay trigo, barley, melon, date, at bulak. nakikipag – kalakalan din ang Dravidian sa mga bayabayin ng Arabian Sea at Persian Gulf hanggang sa mga lungsod ng Sumer. lulan sa kanilang barko ang samu’t saring mga produkto tulad ng perlas, tela , ivory comb, at mga butil. Harappa at Mohenjo – Daro Pagsasaka ang pangunahing gawain. mga planado at organisadong lungsod. citadel o mataas na moog at mababang bayan. Nasa bansang kanluran ng lungsod ang moog. nakapatong sa plataporma na ladrilyo na may taas na 12 metro at napalilibutan ng pader. ang malaking imbakan ng butil ay nasa loob ng malaking bulwagan at pambulikong paliguan. nakalatag sa ibaba ng moog ang lansangan nakadisenyong kwadrado ( grid – patterned ) at pare – pareho ang sukat ng bloke ng kabahayan. Bahay – gawa sa mga ladrilyo na pinapatayo sa pugon. pantay ang bubong at karaniwang nakatalikod sa pangunahing kalsada. may mga bahay na umaabot sa 2 o 3 na palapag at may balkonahe na gawa sa kahoy. Bawat bahay ay may isa o higit pang bayo na nakakonekta sa sentralisadong sistema ng tubo at imburnal sa ilalim ng lupa. patunay ito na may sentralisadong pamahalaan ang mga Dravidian na namamahala ng paggawa ng mga pampublikong proyekto tulad ng irigasyon at imburnal. Maraming nahukay na artifact sa mga lungsod ng Harappa at mohenjo – Daro wala namang artifact ng anumang armas o sandata. Sistemang Panlipunan Ang kabihasnang Indus ay sinasabing may Hirar Kiya ng uring Panlipunan. Ang mga nakatira sa mataas na moog ay ang mga mataas na uri. Nasa ilalim nito ang mangangalakal, artisano, at magsasaka. Gumagawa ng mga dike ang mga magsasaka . ang mga nasa lungsod na artisano ay abala sa paggawa ng samu’t saring produkto. Sistema ng Pagsulat Ang mga Ebidensiya ng pagsulat na ito ay mga selyo na may “ pictogram”. wala pang nakakatuklas kung paano basahin ang mga pictogram o simbolo ng indus. Dahil dito, kulang ang kaalaman sa Kabihasnang Indus. Ang Dravidian ay isang sistema ng pagsukat at pagtimbang. Paglaho ng Kabihasnan Untiunting gumuho ang kabihasnang Indus noong 1750 B.C.E. May mga iba’t – ibang paliwanag ang mga iskolar ukol dito. Isa na rito ang ekolohiya na problema. sinasabi rin na nagkaroon ng lindol at pagsabog ng bulkan. May mga iba’t – ibang pangkat ng nomadiko – pastoral mula sa Gitnang asya na nakarating sa Indus. isa na rito ang aryan. simula noong 1500 B.C.C, ang lungsod bg Harappa at Mohenjo- Daro ay nilisan na. Ginawa ng: II – Mendel na sina: Frances Jeraldine Taghap Gerlyn Sojon Leonard Marc Ramos Hary Tero Chilly Gay Remonde Angelie Quijano Jomyl Orleans Maraming Salamat Kay: Gng. Daisy Parchamento Araling Panlipunan Teacher Subscribe to: Posts (Atom)  Kabihasnan ng Sinaunang Amerika Kabihasnan ng Sinaunang Amerika Heograpiya Ang kontinente ng Hilagang Amerika at Timog Amerika ay nasa pagitan ng Karagatang Pasipiko at Karagatang Atlantiko. Olmec Aztec Maya Olmec Map Olmec mga taong goma (rubber people) Golpo ng Mehiko nakasentro sa relihiyon ang buhay templong hugis piramide - seremonyang panrelihiyon paglalaro ng bolang goma - "ball court" 3 simbolo ng sistema ng pamilang: dot (1), bar (5), 0 eklipse at planeta 2 kalendaryo Toltec lambak ng Mehiko - pinamayanihan ng lungsod ng Teotihuacan Toltec - nagtungo sa Sentral Mehiko - nagtatag ng isang estado Chichimeca - nanakop sa lambak Texococo de Mora - bagong lungsod nabuo ang sibilisasyong Aztec calpulli - pangunahing batayan ng lipunan, kadalasang binubuo ng mga pamilya, nagpapatakbo ng paaralan konseho templo at imbakan ng mga armas at pagkaing ipinamamahagi sa bawat miyembro lupa - ani Aztec Sacrifice Lipunan at Agrikultura 3 antas: maharlika, ordinaryong mamamayan, alipin (pinakamababa) pochtec - pangkat na pinahahalagahan; espiya ng kaharian (spy) Pagsasaka - batayan ng kabuhayan irigasyon, hagdan-hagdang palayan sa mga burol, at gumamit ng mga pataba chimampa - pinakamahalagang pamamaraan ng pagsasaka "floating gardens" Mais - pangunahing pananim Kalakalan, Relihiyon, at Sining Walang perang metal; produkto ang ginagamit nilang pamalit Huitzilopochtli - diyos ng araw (pinakamahalaga), tinatawag ring diyos ng digmaan Tlaloc - diyos ng ulan Quetzalcoatl - diyos ng hangin at karunungan sakripisyo - bihag, bata sining - relihiyon paglililok - templong piramide bato - diyos at sakripisyo kalendaryong bato - nagpakilala Mayan Civilization Maya isa sa pinakaprogresibong sibilisasyon sa lupain bago ito sakupin ng mga Europeo piramideng bato at templo matematika at astronomiya - naitala sa hiroglipiko sentrong panrelihiyon - para sa mga diyos bahay na ang bubong ay yari sa kugon cacao - ginagawang tsokolate pagtatanim at pangingisda lungsod: Tikal, Copal, Uxmal, at Chichen Itza - Katimugang Mehiko at Gitnang Amerika bumuo ng pamayanan hepe - nangangasiwa sa lupain; namamana Lipunan, Kabuhayan, at Relihiyon 4 na antas: maharlika, pari (Ah Kin Mai) - The Highest One of the Sun, magsasaka, alipin halach uinic (tunay na tao) - pinuno ng lungsod na siya ring pinuno ng hukbo alipin - komoner, bihag sa digmaan, taong binili sa kalakalan politeistiko supernatural na bagay - paniniwala Hunab Ku - pangunahing diyos, tagagawa sa daigdig Itzamna - diyos ng langit, sinasamba ng mga pari, patron ng may dugong maharlika Yum Kaax - diyos ng mais; malapit sa pangkaraniwang tao Ix Chel - diyos ng bahaghari; sinasamba ng kababaihan plasa- kung saan nagsasagawa ng ritwal sakripisyo - nagaganap sa batong piramide Agham at Sistema ng Pagsulat... Pagbagsak matematika at astronomiya kalendaryo - batay sa araw ikalawang kalendaryo - banal; 260 na araw na ginagamit sa paghahanap ng suwerte at malas na araw konsepto ng zero wastong sukat sa pagbabawas o pagdaragdag ng araw nalinang ang komplikadong sistema ng hiroglipiko hiroglipiko - ginamit sa astronomiya at sa mga impormasyong pangkasaysayan humina ang sibilisasyon - inabandona ang mga lungsod natural na kalamidad, epidemya, pagkasira ng lupain, at iba pang suliranin - dahilan ng pagbagsak Inca sumakop sa malaking bahagi ng Bulubunduking Andes pangkat ng madirigmang nanirahan malapit sa lawa ng Titicaca sa Timog-silangang Peru Manco Capac - unang emperador ng Inca ayllus - angkan na pinangunahan ni Manco na tumungo sa kapatagan ng Cusco Sinakop ang Inca Cuzco - kabisera dinastiya kultura - kapatagan ng Cuzco emperador - bumaba mula sa diyos ng araw na si Inti hinati ang rahiyon - "apat na suyus" Tahuantinsuyu - "Land of the Four Quarters" ; tawag sa imperyo Antisuyu - silangan; Cuntisuyu - kanluran; Collasuyu - pinakamalaking suyu, timog; Chincasuyu - hilaga suyu - hinati sa bawat maliit na yunit quipu - hilera ng binuhol na tali, ginamit sa pagtago ng mga tala ayllu - pamilyang sama-samang naninirahan, gumagamit ng bukid, hayop, at ani edad 20 - pinuno ang pipili ng mapapangasawa patatas pangunahing pagkain pareho ang suot ng mamamayang mahirap lalaki - buhok - kinabibilangang ayllu agrikultura - batayan ng ekonomiya Relihiyon Viracocha - pangunahing diyos; tagalikha ng mundo Inti - diyos ng araw maaaring mabuhay pagkamatay huacas - katawan ng patay mamakuna - tumutolong sa mga pari sa pagsamba; "birhen ng araw"; mga dalaga pag-oopera musika - sayaw wind instruments 2 uri ng kalendaryo nagwakas ng dumating ang Espanyol bumagsak ang kapangyarihan sa Timog Amerika kabihasnan sa africa Jessabel Carla L. Bautista Social Studies Teacher Tagudin National High School Mabini, Pangasinan Prepared By:  Nakalatag ang Ehipto sa mainit na lupain ng Aprica at halos binubuo ng disyerto maliban sa mga oasis. Dahil sa Ilog Nile, nagkaroon ng pag-asa ang mga taga-Ehipto na ang kanilang lupain ay magbibigay-buhay. Isa pang mahalagang aspeto ng Ilog Nile.  “The Gift of the Nile” dahil kung wala ang ilog na ito ang boung lupain ay magiging disyerto.  Lower Egypt – nasa bahaging hilaga ng lupain o kung saan dumadaloy ang Nile patungong Mediterranean Sea.  Upper Egypt – nasa bandang katimugan ng Nile.  Hari ng Upper Egypt, nilusob ang Lower Egypt at pinag-isa ang dalawang rehiyon sa isang bansa.  Siya ang kauna-unahang Pharoah ng Egypt.  Tumatayong pinuno at hari ng sinaunan Egypt at itinuturing din bilang isang Diyos.  Sa pangkalahatan kontrolado ang lahat ng aspeto ng pamumuhay ng mga sinaunang Egyptian.  Lumang Kaharian  Gitnang Kaharian  Bagong Kaharian   Tinawag itong panahon ng piramide o “Pyramid Age”. Sa panahong ito nagsimula ang pagtatayo ng mga piramide sa Ehipto na nagsilbing libingan ng mga paraon. “Great Sphinx” na itinayo ni Khafre , may ulo ng tao at katawan ng leon.   Hindi malinaw kung ilan at sinu-sino ang mga namuno. Gayunpaman, ang ilan sa mga tanyag na paraon noong panahong iyon ay ang sumusunod: A. Zoser (2750 B.C.) – sa panahon niya itinayo ang kauna-unahang piramide sa Ehipto, ang step pyramid na may anim na patung-patong na mastaba noong 2780.  B. Khufu o Cheops (2650) – sa kanyang panahon itinayo ang Great Pyramid sa Giza na itinuturing na isa sa Seven Wonders of the Ancient World. Sa sukat na 70 metro kwadrado ang base at 147 talampakan ang taas, ito ang pinakamalaking istruktura na itinayo ng tao  C. Unis – sa piramide niya natagpuan ang Pyramid Texts o ang kalipunan ng Hieroglyphics na naglalarawan ng mga tradisyon ng paglilibing sa paraon at ang kanyang kahahantungan sa kabilang buhay Hieroglyphics -„sagradong ukit” o hieratic sa wikang Greek. - Sistema g pagsulat ng sinaunang Egypt. Pepi II - Ang kahuli-huliang pharaoh sa Lumang Kaharian at pinaniniwalaang may pinakamatagal na paghahari sa lahat ng hari sa kasaysayan. - Tumatagl ng 94 na taon ang kanyang pamumuno.   Pinamunuan ng 14 na paraon na ang mga pinakamahalaga ay ang sumusunod: Amenemhet I (1991-1962 B.C.) – Binuo niyang muli ang Ehipto mula sa kaguluhan na namayani pagbagsak ng Lumang Kaharian. Binuhay niya ang pakikipagkalakalan sa Palestina at Syria.  Amenemhet III (1842-1797 B.C.) – Siya ang nagpagawa ng sistema ng irigasyon sa Faiyum na ginagamit pa hanggang ngayon.  Pagpapahukay ng kanal mula sa Nile river papuntang Red Sea.   Noong ika 1730 B.C., kaguluhan at ang pagdating ng mga “HYKOS” o “mga prisipe mula sa dayuhang lupain”. Tinuruan ang mga Egyptian na gumamit ng kabayo sa pakikidigma at pagsakay sa chariot, mga armas gawa sa bronze. Dahil sa mga makabagong kagamitan sa pakikidigma na pasailalim ang ng mga Hykos ang Egpyt ng 100 taon, na di nagtagal ay natutunan din nila at ginamit sa pagkamit muli ng kanilang kalayaan.   Itinuturing na “Panahon ng Imperyo o Empire Age” dahil dito nagsimula ang pananakop ng mga sinaunang Ehipsyano. Pinamunuan ng 33 paraon na ang mga may mahalagang ambag ay ang sumusunod: Ahmose – itinaboy ang mga Hyksos palabas ng Ehipto at sinimulan ang Bagong Kaharian. Itinatag niya ang kauna-unahang magaling na hukbong pandigma gamit ang natutuhan   Lower Egypt – nasa bahaging hilaga ng lupain o kung saan dumadaloy ang Nile patungong Mediterranean Sea.  Upper Egypt – nasa bandang katimugan ng Nile.  Hari ng Upper Egypt, nilusob ang Lower Egypt at pinag-isa ang dalawang rehiyon sa isang bansa.  Siya ang kauna-unahang Pharoah ng Egypt.  Tumatayong pinuno at hari ng sinaunan Egypt at itinuturing din bilang isang Diyos.  Sa pangkalahatan kontrolado ang lahat ng aspeto ng pamumuhay ng mga sinaunang Egyptian.  Lumang Kaharian  Gitnang Kaharian  Bagong Kaharian   Tinawag itong panahon ng piramide o “Pyramid Age”. Sa panahong ito nagsimula ang pagtatayo ng mga piramide sa Ehipto na nagsilbing libingan ng mga paraon. “Great Sphinx” na itinayo ni Khafre , may ulo ng tao at katawan ng leon.   Hindi malinaw kung ilan at sinu-sino ang mga namuno. Gayunpaman, ang ilan sa mga tanyag na paraon noong panahong iyon ay ang sumusunod: A. Zoser (2750 B.C.) – sa panahon niya itinayo ang kauna-unahang piramide sa Ehipto, ang step pyramid na may anim na patung-patong na mastaba noong 2780.  B. Khufu o Cheops (2650) – sa kanyang panahon itinayo ang Great Pyramid sa Giza na itinuturing na isa sa Seven Wonders of the Ancient World. Sa sukat na 70 metro kwadrado ang base at 147 talampakan ang taas, ito ang pinakamalaking istruktura na itinayo ng tao  C. Unis – sa piramide niya natagpuan ang Pyramid Texts o ang kalipunan ng Hieroglyphics na naglalarawan ng mga tradisyon ng paglilibing sa paraon at ang kanyang kahahantungan sa kabilang buhay Hieroglyphics -„sagradong ukit” o hieratic sa wikang Greek. - Sistema g pagsulat ng sinaunang Egypt. Pepi II - Ang kahuli-huliang pharaoh sa Lumang Kaharian at pinaniniwalaang may pinakamatagal na paghahari sa lahat ng hari sa kasaysayan. - Tumatagl ng 94 na taon ang kanyang pamumuno.   Pinamunuan ng 14 na paraon na ang mga pinakamahalaga ay ang sumusunod: Amenemhet I (1991-1962 B.C.) – Binuo niyang muli ang Ehipto mula sa kaguluhan na namayani pagbagsak ng Lumang Kaharian. Binuhay niya ang pakikipagkalakalan sa Palestina at Syria.  Amenemhet III (1842-1797 B.C.) – Siya ang nagpagawa ng sistema ng irigasyon sa Faiyum na ginagamit pa hanggang ngayon.  Pagpapahukay ng kanal mula sa Nile river papuntang Red Sea.   Noong ika 1730 B.C., kaguluhan at ang pagdating ng mga “HYKOS” o “mga prisipe mula sa dayuhang lupain”. Tinuruan ang mga Egyptian na gumamit ng kabayo sa pakikidigma at pagsakay sa chariot, mga armas gawa sa bronze. Dahil sa mga makabagong kagamitan sa pakikidigma na pasailalim ang ng mga Hykos ang Egpyt ng 100 taon, na di nagtagal ay natutunan din nila at ginamit sa pagkamit muli ng kanilang kalayaan.   Itinuturing na “Panahon ng Imperyo o Empire Age” dahil dito nagsimula ang pananakop ng mga sinaunang Ehipsyano. Pinamunuan ng 33 paraon na ang mga may mahalagang ambag ay ang sumusunod: Ahmose – itinaboy ang mga Hyksos palabas ng Ehipto at sinimulan ang Bagong Kaharian. Itinatag niya ang kauna-unahang magaling na hukbong pandigma gamit ang natutuhan mula sa mga Kyksos    Thutmose II (1512 B.C.) – idinagdag sa imperyo ang Nubia, Syria, at Palestina. Hatshepsut – asawa ni Thutmose II; unang babaing namuno sa daigdig; nagpatayo siya ng mga templo at nagpaigting ng masiglang kalakalan kaysa pananakop ng lupain. Thutmose III – itinuturing na magaling na mandirigma; napalawak ang imperyo hanggang sa mga baybayin ng Euphrates. Nagpatayo siya ng magagarang templo sa panahong ito. Ang pinakamagara ay ang mga templo sa Kamak at ang apat na Obelisk na kinauukitan ng mga tagumpay niya.   Amenhotep IV o Akhenaton (1300 – 1358 B.C.) – nagpasimula ng monoteismo o pagsamba sa iisang diyos, Aton, na itinuturing niyang pinakamataas at pinakamagaling. Tutankhamen (1358 – 1353 B.C.) – ang kanyang piramide ang itinuturing na pinakamahalagang labi ng sinaunang kabihasnan ng Ehipto dahil kumpleto ang laman nito nang matuklasan. Ibinalik niya ang polyteismo o paniniwala sa maraming diyos sa panahon niya.  Rameses II (1304 -1237 B.C.) – Ipinagtanggol niya ang imperyo laban sa mga sumasalakay na Hittite mula sa Gitnang Asya. Nag-iwan siya ng maraming sariling monumento           Sumasamba sa mga diyos at diyosa tulad nina Amn Re, diyos ng araw Osiris, diyos ng Nile Isis, asawa nito Anubis, diyos ng kamatayan Bastet, diyos ng kasiyahan Hathor, diyos ng pag-ibig Horus, diyos ng liwanag Maat, diyos ng katotohanan Ra, diyos ng araw Horus Bastet Anubis Osiris  “Book of the Dead” – koleksyon ng reliyosong himno, mahika, at moral priciples. Kasama itong ibinabaon sa lupa ng isang yumao. Apat na uri ng tao sa Lipunan mga maharlika, pari, at pantas sundalo mga karaniwang mamamayan mga alipin  Umusbong ang gitnang uri ng tao sa lipunan sa panahon ng Gitnang Kaharian Dalubhasa sa mga gawang-kamay ang mga sinaunang Ehipsyano. Sila ay mga platero, manggagawa ng palayok, manghahabi, at karpintero.  Pagsasaka at pagpapastol ang mga pangunahing hanapbuhay. Nagtanim sila ng barley, trigo, at mga gulay. Nagmina rin sila ng tanso at ginto  Nagkaroon ng palitan ng kahoy na cedar mula sa Phoenician at olive oil mula sa Crete para sa flax, papyrus, inasnang isdang alabaster at ginto ng Ehipto. Ang kalakalang ito ay nagdala ng karangyaan sa mga mangangalakal.  Nagkaroon ng bugso ng pagtatayo ng mga kanal at daan.  Mga ani at paglilingkod ang uri ng buwis na kinokolekta mula sa mga mamamayan   Umusbong ang gitnang uri ng tao sa lipunan sa panahon ng Gitnang Kaharian Dalubhasa sa mga gawang-kamay ang mga sinaunang Ehipsyano. Sila ay mga platero, manggagawa ng palayok, manghahabi, at karpintero.  Pagsasaka at pagpapastol ang mga pangunahing hanapbuhay. Nagtanim sila ng barley, trigo, at mga gulay. Nagmina rin sila ng tanso at ginto  Nagkaroon ng palitan ng kahoy na cedar mula sa Phoenician at olive oil mula sa Crete para sa flax, papyrus, inasnang isdang alabaster at ginto ng Ehipto. Ang kalakalang ito ay nagdala ng karangyaan sa mga mangangalakal.  Nagkaroon ng bugso ng pagtatayo ng mga kanal at daan.  Mga ani at paglilingkod ang uri ng buwis na kinokolekta mula sa mga mamamayan  Lumang Kaharian:  Pag-aalsa ng mga mamamayan laban sa mataas na buwis.  Mahina at walang kakayahan sa pamumuno ang mga sumunod na hari Gitnang Kaharian:  Pag-aalsa ng mga maharlikang galit sa mga pribilehiyo ng mga bagong-yaman na gitnang uri.  Pagsalakay ng mga Hyksos mula sa Arabia at Syria noong 1700 B.C. Bagong Kaharian:     Pagpapabaya sa ekonomiya ng kaharian. Pagsalakay ng mga Hittite sa mga kolonya ng Ehipto na nagdulot ng pagkawala ng mga buwis ni kinukolekta mula rito. Pag-aalsa sa loob ng kaharian. Pagsakop ng mga Assyrian noong 570 B.C., ng mga Persiano noong 525 B.C., at ni Alexander the Great ng Macedonia noong 332 B.C.  Ang kalendaryo na may 365 araw sa isang taon na hinati sa 12 buwan ay mula sa mga sinaunang Ehipsyanong astronomo noong 424 B.C. Ginawa nila ito upang masubaybayan ang paghaba ng Nile.  Nabuo ang sistemang panulat ng mga sinaunang Ehipsyano na tinawag na hieroglyphics o hiroglipiko noong 3000 B.C. Ito ay binubuo ng mga salitang hiero, isang salitang Griyego na nangangahulugang sagrado o banal, at glype na ang ibig sabihin ay paglililok. Unang ginamit ng mga pari sa mga ritwal ang hiroglipiko. Binubuo ito ng mga ideogramo at ponogramo. Mayroon itong 24 simbolo at ang bawat isa ay may tigisang titik ng katinig.   Ang mga piramide ang kaunaunahang monumentong bato na nananatili pa hanggang sa kasalukuyan. Ang pinakamalaking piramide ay ang piramide ni Khufu o Cheops na nasa Giza. Ang pagkakaimbento ng papel mula sa dahon ng halamang papyrus ay nagmula rin sa mga sinaunang Ehipsyano.    Ang mummification o proseso ng pageembalsamo ay nagsimula noong 2600 B.C. sa ilalim din ng pamumuno ni Khufu. Natagpuan ang pinakalumang mummy sa Medum ni Sir Flinders Petrie na tinatayang inembalsamo noong panahong iyon. Ang mastaba ay mga naunang bersyon ng piramide. Una itong itinayo sa panahon ni Haring Djer noong 2900 B.C. Naimbento rin ang araro sa panahong ito. Pagtatayo ng malaking imbakan ng tubig na tinawag na faiyum na nagtustos ng tubig sa panahon ng tagtuyot. Ginagamit pa rin hanggang ngayon ang sistemang ito ng irigasyon.  Amarna art noong panahon ni Ikhnaton na nagpapahalaga sa pagiging makatotohanan ng mga bagay na inilalarawan.    Ang Ehipto ay umunlad bilang isang lupain sa tulong ng Ilog Nile. Sinabi ni Herodotus na lahat ng Ehipto ay handog ng Nile. Walang Ehipto kung walang Nile. Ang mga natatanging pamana ng Ehipto sa kabihasnan ng mundo ay ang hiroglipiko o paraan ng pagsusulat, pag-eembalsamo ng mga pumanaw, paniniwala sa kabilangbuhay, at ang kahanga-hangang piramide  Naniniwala sa buhay pagkatapos ng kamatayan na pinagmulan ng dalawa sa dakilang pamana nila sa kabihasnan, ang pag-eembalsamo at ang piramide.  Ang mga paraon sa iba‟t ibang kaharian ng sibilisasyong Ehipsyano ay maraming naiambag sa makabagong panahon sa larangan ng pulitika, ekonomiya, arkitektura, at relihiyon. Lumang Kaharian:  Pag-aalsa ng mga mamamayan laban sa mataas na buwis.  Mahina at walang kakayahan sa pamumuno ang mga sumunod na hari Gitnang Kaharian:  Pag-aalsa ng mga maharlikang galit sa mga pribilehiyo ng mga bagong-yaman na gitnang uri.  Pagsalakay ng mga Hyksos mula sa Arabia at Syria noong 1700 B.C. Bagong Kaharian:     Pagpapabaya sa ekonomiya ng kaharian. Pagsalakay ng mga Hittite sa mga kolonya ng Ehipto na nagdulot ng pagkawala ng mga buwis ni kinukolekta mula rito. Pag-aalsa sa loob ng kaharian. Pagsakop ng mga Assyrian noong 570 B.C., ng mga Persiano noong 525 B.C., at ni Alexander the Great ng Macedonia noong 332 B.C.  Ang kalendaryo na may 365 araw sa isang taon na hinati sa 12 buwan ay mula sa mga sinaunang Ehipsyanong astronomo noong 424 B.C. Ginawa nila ito upang masubaybayan ang paghaba ng Nile.  Nabuo ang sistemang panulat ng mga sinaunang Ehipsyano na tinawag na hieroglyphics o hiroglipiko noong 3000 B.C. Ito ay binubuo ng mga salitang hiero, isang salitang Griyego na nangangahulugang sagrado o banal, at glype na ang ibig sabihin ay paglililok. Unang ginamit ng mga pari sa mga ritwal ang hiroglipiko. Binubuo ito ng mga ideogramo at ponogramo. Mayroon itong 24 simbolo at ang bawat isa ay may tigisang titik ng katinig.   Ang mga piramide ang kaunaunahang monumentong bato na nananatili pa hanggang sa kasalukuyan. Ang pinakamalaking piramide ay ang piramide ni Khufu o Cheops na nasa Giza. Ang pagkakaimbento ng papel mula sa dahon ng halamang papyrus ay nagmula rin sa mga sinaunang Ehipsyano.    Ang mummification o proseso ng pageembalsamo ay nagsimula noong 2600 B.C. sa ilalim din ng pamumuno ni Khufu. Natagpuan ang pinakalumang mummy sa Medum ni Sir Flinders Petrie na tinatayang inembalsamo noong panahong iyon. Ang mastaba ay mga naunang bersyon ng piramide. Una itong itinayo sa panahon ni Haring Djer noong 2900 B.C. Naimbento rin ang araro sa panahong ito. Pagtatayo ng malaking imbakan ng tubig na tinawag na faiyum na nagtustos ng tubig sa panahon ng tagtuyot. Ginagamit pa rin hanggang ngayon ang sistemang ito ng irigasyon.  Amarna art noong panahon ni Ikhnaton na nagpapahalaga sa pagiging makatotohanan ng mga bagay na inilalarawan.    Ang Ehipto ay umunlad bilang isang lupain sa tulong ng Ilog Nile. Sinabi ni Herodotus na lahat ng Ehipto ay handog ng Nile. Walang Ehipto kung walang Nile. Ang mga natatanging pamana ng Ehipto sa kabihasnan ng mundo ay ang hiroglipiko o paraan ng pagsusulat, pag-eembalsamo ng mga pumanaw, paniniwala sa kabilangbuhay, at ang kahanga-hangang piramid.  Naniniwala sa buhay pagkatapos ng kamatayan na pinagmulan ng dalawa sa dakilang pamana nila sa kabihasnan, ang pag-eembalsamo at ang piramide 40. Ang mga paraon sa iba‟t ibang kaharian ng sibilisasyong Ehipsyano ay maraming naiambag sa makabagong panahon sa larangan ng pulitika, ekonomiya, arkitektura, at relihiyon